De brugwachter

Een inspirerende les uit Met gevoel voor realiteit van Wim van Dinten is samengevat als volgt:

Het gaat om wat je waarneemt en als van waarde herkent: dat je inziet dat je, zonder het te weten, negeert wat voor anderen van betekenis is. Dat je door doelen stellen en realisatie ervan ingrijpt in een omgeving. Dat je zonder het je te realiseren door interventies schade toebrengt aan iets wat je zou willen beschermen.

Hij illustreert het aan de hand van de casus van de brugwachter. Is die man nou zo inflexibel, of hoe zit het?

Deze brugwachter werd door Dienst Rijkswaterstaat gevraagd zijn werkplek te verlaten om bij een andere brug – 5 kilometer verderop – te gaan werken. Hij kon daar via Tv-schermen en afstandsbediening meerdere bruggen bedienen, waaronder zijn eigen brug. De man weigerde. Hij wilde niet weg.

In de opvatting van Rijkswaterstaat is de brugwachter iemand die een taak heeft. Hij kijkt of er een boot aankomt om – indien nodig – de brug te openen binnen door de dienst bedachte tijden. Hij doet dat zo veilig mogelijk door te kijken of er mensen zijn die de brug over willen. Hij zet lichten op rood en doet bomen omlaag. Hij bedient de brug. Als de boot is gepasseerd doet hij de brug omlaag, de bomen omhoog en zet de lichten op groen.

Dit is in de ogen van de Dienst wel zo’n beetje de taak van de brugwachter. Volgens Van Dinten ziet het er voor de brugwachter heel anders uit.

Met het bedienen van de brug regelt hij een locatie… Hij kent de mensen die passeren. Als het kan wacht hij met het openen van de brug tot een bekende de brug over is. Hij is met de mensen verbonden en kent hun patronen: hij weet wanneer mensen de brug moeten passeren. Hij mist juffrouw Jansen als ze er een dag niet is, hij weet wanneer ze te laat is. Kinderen groeten hem, en vertellen wat ze hebben meegemaakt. Ouderen komen een praatje maken, en vissen bij de brug. Hij ziet watertoeristen rommelen bij de brug en helpt ze, geeft ze aanwijzingen. Hij regelt het onderhoud van de brug en remmingwerk, hij belt naar een collega als er iets bijzonders is met een schip of schipper.

De brug is een middel om zich met de mensen te verbinden en iets voor hen te betekenen.

Met de Dienst waarvan hij deel uitmaakt is hij minder verbonden dan met zijn omgeving. De mensen waarderen hun brugwachter en hij vindt de waardering belangrijk. Hij voelt zich betrokken bij de mensen, zijn omgeving.

 

Wim van Dinten    Met gevoel voor realiteit – over herkennen van betekenis bij organiseren (2002, Eburon).